De keuze om spiritueel te ontwaken is zo makkelijk nog niet. Vooral niet in de westerse maatschappij, waarbij we voortdurend onszelf moeten wegcijferen en ons mannetje moeten staan. Daarbij helpt ons oerbrein ook niet mee welke verlangd om bij een groep te horen, we zullen dan ook ver gaan in het aanpassen aan een groep. Maar wat als deze groep/maatschappij zo toxisch is en je hier eigenlijk niks mee te maken wilt hebben. Is het mogelijk om spiritueel te ontwaken in een wereld zoals deze? Hoe heeft het zo ver kunnen komen in deze maatschappij? In deze blog leg ik kort uit wat spiritueel ontwaken inhoud, hoe de maatschappij hier roet in het eten gooit en deel ik mijn ervaring hiermee.
Wat houdt spiritueel ontwaken in?
Bij spiritueel ontwaken ga je eerlijk leren kijken naar jezelf en de wereld om je heen. Je gelooft niet meer klakkeloos wat anderen zeggen of wat jouw is aangeleerd. Als er blokkades zijn loop je niet langer weg, maar ga je juist luisteren naar jezelf en probeert ze te confronteren. Je verlegd de aandacht dan ook van buiten naar binnen jezelf.
Een cultuur die schaamte en afgescheidenheid in de hand werkt
Als ik aan een ongezonde cultuur moet denken komt altijd een stuk dat Tara Brach (in het boek het Leven liefhebben door Acceptatie) geschreven heeft in mij op. Hier beschrijft ze een korte anekdote: 'Enige tijd geleden nodigde een kleine groep boeddhistische leraren en psychologen uit de VS en Europa de Dalai Lama (verspreid wijsheden uit het Boeddhisme) uit. Een Amerikaanse leraar vroeg of de Dalai Lama hem iets kon vertellen over zelfhaat. De Dalai lama keek verbijsterd. 'Wat is zelfhaat?' vroeg hij. De leraren probeerden het hem uit te leggen, maar de verbijstering nam alleen maar toe. 'Wordt deze geestesgesteldheid veroorzaakt door een neurose' vroeg hij. Toen de aanwezigen meedeelden dat zelfhaat geen uitzondering was maar eerder regel was bij hun leerlingen en cliënten, was de Dalai Lama uiterst verbaasd. Hoe kunnen ze zo over zichzelf denken, vroeg hij zich verwonderd af, iedereen heeft immers een boeddha natuur.'
Deze Anekdote beschrijft hoe normaal wij het zijn gaan vinden om onszelf te haten, terwijl dit eigenlijk helemaal niet zo normaal is. Vooral in de westerse cultuur zijn de gevoelens van schaamte en zelfhaat enorm. Velen van ons worden als kinderen al opgevoed zonder een hechte en voedende familie band of omgeving, het is dus niet raar dat we ons zo alleen voelen en ongehoord. We leren van jongs af aan al dat we onszelf moeten bewijzen en wegcijferen om de moeite waard te zijn en wat 'liefde' te mogen ontvangen. Het is dan ook erg normaal dat we de drang hebben om overal de beste in te willen zijn, we worden aangemoedigd om zo mooi, intelligent en rijk te worden. Aangezien we gemaakt zijn om bij een groep te horen, is het logisch dat als we dit van kinds af aan al leren, we vaak hetzelfde zullen worden als de maatschappij.
De mythe van Adam en Eva die verbannen worden uit het Hof van Eden bepaald nog sterk de westerse cultuur. We onderschatten vaak de invloed ervan, maar toch weerspiegeld dit nog steeds onze samenleving. We worden aangeleerd dat we van oorsprong zondig zijn en daarom niet het recht hebben om gelukkig te zijn. Wanneer we dat wel zijn is het onvermijdelijk dat er weer tegenspoed zal komen. Hoe Tara het is haar boek voorwoord omschrijft alles: 'We verdienen niet dat we gelukkig zijn, dat anderen van ons houden en dat we vrede hebben met het leven. We moeten onze fouten overwinnen door ons lichamelijk en emotioneel te beheersen, en controle uit te oefenen op onze natuurlijke omgeving en de mensen om ons heen. We dienen onvermoeibaar te streven: werken, vergaren, consumeren, presteren, e-mailen, onszelf wegcijferen ons altijd haasten, in een voortdurende queeste onszelf voor eens en altijd te bewijzen.'
Spiritueel ontwaken in een maatschappij als deze
Het gaat niet makkelijk worden om spiritueel te ontwaken in de westerse maatschappij. Maar geloof me het is niet onmogelijk om grote stappen te zetten. Zelf ben ik al een stuk verder gekomen in mijn ontwakingsproces, ik ben nu 4 jaar bezig. Ontwaken is zeker niet makkelijk in deze maatschappij, niemand wil namelijk luisteren of openstaan voor de pijn en emoties die dit proces met zich meebrengt. Je zult je vaak heel erg ongehoord, alleen en afgewezen voelen. Naar jezelf luisteren en dingen met liefde en rust aanpakken, terwijl iemand gaat schreeuwen omdat hij jouw te langzaam vindt is niet makkelijk. Om nog steeds naar jezelf te luisteren en met liefde alles te benaderen kost veel doorzettingsvermogen en moed. Je zult dan ook vaak weer terugvallen in oude patronen.
Het proces van spiritueel ontwaken in een maatschappij zoals deze gaat langzaam. Zelf val ik vaak na een aantal maanden terug in oude patronen/(heftige) angsten, maar toch zie ik veel vooruitgang. Elke keer is de terugval minder zwaar en voel ik minder angst dan eerst. Het is dus belangrijk om niet op te geven en te blijven luisteren naar jezelf. Het is mij nog niet gelukt om volledig te ontwaken in deze maatschappij, het voelt onveilig aangezien mijn echte zelf door bijna iedereen wordt afgewezen. Voor mijn gevoel is het dan ook niet mogelijk om hier volledig te ontwaken, aangezien een ieder een basis van mentale veiligheid nodig heeft. Het is wel goed om hier bewust van te blijven, zodat je uiteindelijk weg kunt gaan en een leven kunt opbouwen welke jij fijn vindt en met waardes die bij jouw passen.
