Je kent het wel, je hebt nieuwe voornemens om zelf je lunch naar werk mee te nemen, minstens drie keer in de week te gaan sporten, of misschien wel te stoppen met roken, en alcohol. Het gaat waarschijnlijk twee weken goed en dan val je weer terug in oude gewoontes. Of je hebt als doel gesteld meer voor jezelf op te komen en niet meer over jezelf heen te laten lopen. Velen van ons vinden het lastig om nee te zeggen en zeggen uit angst vaak ja. Je bent bijvoorbeeld bang om iemand teleur te stellen, in een slecht daglicht te komen of erger, JE BAAN TE VERLIEZEN. Dus blijf je maar op dezelfde voet verder gaan. Maar nu, hoe zorg je ervoor dat de goede voornemens en doelen niet maar twee weken stand houden? Dat leer je in deze blog!
Leestip: Zelfvertrouwen kan je leren
Hoe ontstaan belemmerende patronen en overtuigingen?
Patronen zijn vaste gedragingen die je vaak onbewust doet, ook wel gewoontes.
Een overtuiging is een geconcludeerde gedachte met een bijkomend gevoel die ontstaat door jouw beleving van gebeurtenissen of ervaringen. Overtuigingen zorgen ervoor dat een patroon ontstaat en in stand gehouden wordt.
Overtuigingen hebben allemaal een doel: Liever pijn vermijden dan genezen. Best een goed systeem, toch?! Ja, maar niet als het ervoor zorgt dat je daardoor niet je dromen kan najagen of het leven kan leiden dat jij graag wilt.
Ik zal even kort iets uitleggen over het hersendeel wat hiermee te maken heeft: de prefrontale cortex (deze zit in het voorste deel van je brein net boven je ogen). De prefrontale cortex bepaalt de beleving van je emoties en de uiting daarvan bij gebeurtenissen.
Doordat je in het verleden een soortgelijke situatie hebt meegemaakt zoals in het voorbeeld hierboven (als kind of al in je volwassen leven) ervaar je daarbij een bepaalde beleving van emoties, bijvoorbeeld boosheid of angst. Zo ontstaan overtuigingen, overtuigingen zijn de gedachten en bijkomende gevoelens die ontstaan door jouw beleving van een bepaalde situatie. Kortom je gedachten zijn dus de oorzaak, niet de situatie. De situatie is slechts een trigger waardoor de gewoonte in stand gehouden wordt.
Maar hoe kunnen we dit veranderen? Breng eerst alles goed in kaart.
Stap 1: Schrijf op welke gewoontes je storen
Welke gewoonte frustreert je en waarom stoor je je zo erg daaraan? Op welke momenten merk je dat je makkelijk deze gewoonte blijft herhalen?
Stap 2: Probeer de situaties waar deze gewoonte naar voren komt in kaart te brengen
Schrijf op wat er gebeurd in zulke situaties (zoveel mogelijk details), alsof je ze opnieuw beleeft. Wat gebeurde er, wie waren erbij, wat deden zij, hoe was hun gemoedstoestand? Misschien kom je dingen te weten die je niet bewust had meegekregen toen het gebeurde.
Stap 3: Schrijf op welke gevoelens en welke sensaties je kreeg
Kreeg je een gevoel van angst, boosheid of verdriet? Brak het zweet je uit of kreeg je hartkloppingen? Kreeg je het gevoel alsof je jezelf wilde verstoppen of juist enorm jezelf wilde laten zien? Voelde je je geïntimideerd of gehoord?
Stap 4: Welke gedachten kwamen hierbij naar boven?
Ook als je niet zo goed weet of bewust bent van je gedachten kan je altijd vanuit het gevoel herleiden wat voor soort gedachtes je toen had. Bijvoorbeeld als je je angstig voelde kan een gedachte zijn: “Ik mag er niet zijn” of “mijn mening doet er niet toe”. Maar als je bijvoorbeeld boosheid voelt, kan een gedachte weer zijn: “Ik ga niet over mezelf laten heen lopen”.
Door deze vier stappen lukt het je misschien al om met meer begrip naar de gewoonte en jouw gedrag te kijken. In stap 5 gaan we kijken of we het ook kunnen veranderen.
Stap 5: (H)erken je gedachtes en gevoelens en accepteer ze
Het klinkt heel cliché, maar deze gedachten en gevoelens hebben als functie jou iets te vertellen. Boosheid, verdriet en angst bijvoorbeeld willen je vertellen dat je je bedreigd of niet begrepen voelt. Blijheid of je geliefd voelen vertelt je weer dat je dicht tot je eigen kern staat. Zodra je je gevoelens en gedachten (h)erkent en accepteert zal je in staat zijn om er iets aan te veranderen en weer de persoon te worden die altijd al in je schuilging, jouw innerlijke kind.
Accepteren betekent niet dat je het laat zoals het is. Nee, accepteren zorgt er juist voor dat je verandering teweeg brengt. Je zal jezelf niet meer straffen voor je gedrag, maar met liefde naar jezelf luisteren en verandering maken.
5 tips
Hier vijf tips om oude patronen en belemmerende overtuigingen te doorbreken:
Samenvatting
Patronen of gewoontes ontstaan door overtuigingen. Overtuigingen zijn de gedachtes en bijkomende gevoelens die zijn ontstaan door jouw beleving van een specifieke situatie of gebeurtenis. Ze zorgen ervoor dat mentale en soms ook fysieke pijn vermeden wordt. Om gewoontes te kunnen veranderen zal je bewust moeten worden van de gedachten en gevoelens in bepaalde situaties. Dit kan je doen door de situatie, je gedachtes en gevoelens over deze situatie en de gewoonte zelf op te schrijven. Daarna is er ruimte voor (h)erkenning en acceptatie om zo uit een liefdevolle benadering je gewoonte te veranderen.