In ons leven krijgen we vaker met emotionele manipulatie te maken dan je denkt. Vaak leren we het al wanneer we nog kind zijn. Je hebt vast vaak je ouders horen zeggen: 'Je krijgt een ijsje, maar dan moet je je wel gedragen' of 'Als je geen voldoende haalt voor je examen dan mag je geen televisie kijken'. Soms lijkt manipulatie wel de hele wereld te beïnvloeden, maar doordat we het vanaf jongs af aan hebben aangeleerd, hebben we vaak niet door wat voor negatieve gevolgen het heeft. In deze blog ga ik kort uitleggen wat emotionele manipulatie inhoud, benoem ik 10 kenmerken en vertel ik hoe je hiermee om kan gaan.
Wat houdt manipulatie in?
Bij manipulatie wordt er geen rekening gehouden met de ander zijn grenzen en/of wensen. Manipulators zijn heel goed in liegen, vaak komt dit omdat ze zelf zijn gaan geloven in hun eigen leugens. Ze vertellen verhalen zo overtuigend of blijven zo lang doordreunen totdat jij toegeeft en ze gelijk geeft. Vaak komt hier ook gaslighting bij kijken, je geloofd dan daadwerkelijk wat de manipulator zegt, ookal weet je diep van binnen dat dit niet de waarheid is. Vaak heeft een manipulator veel narcistische trekken. In de blog: Wat houdt Verborgen Narcisme in? kun je meer lezen over gaslighting en narcisme. In het kort houdt gaslighting in dat de waarheid wordt verdraait, waardoor je steeds meer aan jezelf gaat twijfelen en de ander meer macht over je krijgt.
Vaak hebben introverte mensen het meest last van manipulatie. De manipulator voelt namelijk uitstekend aan wie hij wel of niet kan pakken. Aangezien introverte mensen vaak niet hun mening durven te geven of voor hunzelf durven op te komen is dit voor hun de makkelijkste 'prooi'. Als je met emotionele manipulatie te maken krijgt weet dan dat het niet jouw schuld is! Het is namelijk nooit oké om anderen bewust te misleiden voor eigen bestwil. De manipulator haalt namelijk als het lukt altijd iets 'positiefs' voor zichzelf eruit, bijvoorbeeld zichzelf beter voelen, iets gedaan krijgen en/of macht over een ander hebben.
Weet dat je altijd nee mag zeggen of een grens mag geven, als dit niet geaccepteerd wordt door de ander is misschien contact verbreken de beste optie. Je bent het waard om voor jezelf te kiezen!
10 kenmerken van emotionele manipulatie
Aangezien emotionele manipulators vaak slim te werk gaan, kan het erg moeilijk zijn om ze te herkennen. Zeker als dit in jouw jeugd heel normaal was en je hier nooit bewust van bent geweest, kan het soms de normaalste zaak lijken als iemand ons slecht behandeld. Daarom is een basis van zelfliefde en respect nodig om de manipulatie te stoppen. Hieronder worden een aantal kenmerken van een manipulator genoemd, welke je bewust kunnen maken van jouw huidige situatie.
1. Ze tonen overdreven interesse
Een kenmerk van manipulators is dat ze goed kunnen verbloemen dat ze manipulatief zijn. Ze tonen aan het begin vaak veel interesse in jou en vertellen over hun zwaktes en gebreken. Hierdoor weten ze dat anderen vaak hierin meegaan en ook hun zwaktes en kwetsbaarheden laten zien. Je zult dan misschien denken, maar we hebben allebei onszelf opengesteld dus er kan niks gebeuren. Echter heeft een manipulator geen besef van 'goed of kwaad' en zal dit zo allemaal tegen je gebruiken, zodat hij de macht over jou heeft. Manipulators kunnen namelijk geen oprechte connectie aangaan, het moet namelijk altijd alleen om hun draaien. Echter zal jij niet zijn/haar zwakheden tegen de hem/haar gebruiken, dit weet de manipulator maar al te goed. Daarom stellen ze zich dus vaak kwetsbaar op.
2. Gaslighting hangt vaak nauw samen met manipulatie
Gaslighting houdt in dat jij op een gegeven moment zo erg aan jezelf gaat twijfelen, omdat de waarheid continue verdraait wordt. Manipulatoren hebben hier ook een handje van. Door deze techniek kunnen ze namelijk macht over jouw krijgen en gedaan krijgen wat ze willen. Zelfs gebeurtenissen waarvan je zeker weet dat ze hebben plaatsgevonden, lijken niet meer zo zeker te zijn. Dit komt omdat de manipulator enorm goed is in liegen, ze geloven vaak in hun eigen leugens. Het zal dus vaker voorkomen dat jij zeker weet dat de manipulator iets gezegd of gedaan heeft, maar dat hij glashard ontkent of het verhaal verdraait. Hierdoor zul je alleen nog maar meer aan jezelf gaan twijfelen. Weet in ieder geval dat je niet gek bent en probeer toch, hoe moeilijk het ook is, achter jou waarheid te blijven staan.
3. Manipulatoren zijn erg goed in pesten
Omdat manipulatoren zich diep van binnen enorm leeg voelen, net als narcisten, hebben ze geen moeite met pesten. Ze gebruiken dit vaak als laatste redmiddel wanneer ze weten dat ze je niet kunnen overtuigen of kunnen laten doen wat ze willen. Ze gaan dan over op een persoonlijke aanval, ze zeggen dan bijvoorbeeld zonder reden: je bent onredelijk of je bent echt gek. Hierdoor voelen we ons vaak aangevallen en lijkt het alsof we iets verkeerd doen. We hebben allemaal weleens ruzie en dan zullen dit soort dingen waarschijnlijk ook ter sprake komen, echter zit er bij een manipulator een andere intentie onder. Deze persoon wilt geen rekening houden met jou en zegt nare dingen om zichzelf beter te voelen en niet om er met jou uit te komen. Probeer dus bewust te worden, naar de intentie kijken van de ander en het nooit persoonlijk te nemen. Manipulatoren willen maar al te graag dat je het persoonlijk neemt, want dan hebben ze met hun nare opmerking uitgelokt wat ze willen. Ze willen zichzelf namelijk beter voelen dan jou.
4. Een manipulator wil zelf altijd in het middelpunt staan
Hierin lijken ze erg op een narcist, deze wil namelijk ook altijd in het middelpunt staan. Ze willen dit om hun leegte op te vullen, diep van binnen voelen ze zich niet goed en waardig genoeg. Hierdoor zullen ze elk gesprek laten draaien om hun. Ze luisteren tussendoor wel naar jou, maar dit doen ze alleen maar om dan uiteindelijk weer over hunzelf te kunnen praten. Je zegt bijvoorbeeld dat je een nare dag hebt gehad op werk en je je niet fijn voelt, de manipulator zal het verhaal naar zichzelf draaien en bijvoorbeeld zeggen, ja ik heb ook in het verleden last gehad van een nare werkgever, maar uiteindelijk heb ik de stap genomen om weg te gaan. Vaak eindigen manipulators ook met een soort heldenverhaal, hoe goed ze wel niet zijn.
5. Ze veranderen serieuze nare opmerkingen in een 'grap'
Waar manipulators erg goed in zijn is het voorliegen van anderen. Ze zullen als je met ze leeft wel vaker nare opmerkingen hebben zoals 'Jij bent echt dom zeg' of 'er zit vast een steekje los bij jou'. Niemand vind dit natuurlijk leuk om te horen. Wanneer je aangeeft dat je het niet leuk vindt, zullen de manipulators zeggen dat het maar een grap was. Ze vinden vaak dat je je dan aanstelt of te gevoelig bent, want ja wie houdt er nou niet van een grap, dan ben je wel heel raar. Weet in ieder geval dat het nooit oké is als iemand anders jouw beledigd of kwetst, een grens die je aangeeft moet gewoon geaccepteerd worden. Soms is de enige manier om hier vanaf te komen het breken van contact.
6. Het is altijd de ander zijn schuld
Net als bij narcisten kunnen manipulatoren er niet tegen als ze de schuld krijgen van iets. Als ze namelijk zelf geloven dat ze schuldig zijn, straffen ze zichzelf enorm. Dit komt vaak uit hun jeugd, waarbij ze volgends hun ouders niet goed genoeg waren en vaak straf kregen. Aangezien deze manier het voor hun verzachte toen ze nog jong waren, zijn ze hierin blijven hangen. Omdat ze geen zelfreflectie hebben ontwikkeld kunnen ze niet naar hun trauma's kijken, waardoor ze heel hun leven dit gedrag zullen vertonen en altijd de ander de schuld zullen geven. Dit maakt het echter niet oké wat ze doen, ze nemen namelijk veel anderen mee in hun ellende.
7. Ze pakken mooie momenten van je af
Als je ergens enthousiast over bent, zal je na een gesprek met een manipulator (als je niet bewust bent) er vaak anders over nadenken. 'Leuk dat je gaat skateboarden, maar wist je wel dat er een enorm grote kans is dat je iets breekt', of 'Leuk dat je mee doet aan de salsadans wedstrijd, maar weet wel dat er enorme concurrentie is en je het waarschijnlijk niet zal redden.' Ontmoediging is echt iets voor manipulators, aangezien ze zelf geen leven durven op te bouwen of echte hobby's durven hebben, zullen ze anderen vaak proberen te ontmoedigen. Hierdoor hoeven ze zich minder slecht te voelen over zichzelf en hun eigenlijk 'saaie' leven.
8. Ze hebben altijd commentaar
Klagen en commentaar leveren kunnen manipulatoren erg goed. Ze doen dit vooral om hun eigen waanwereld op te houden, want als hun eigen mening of beeld van de wereld niet klopt stort hun hele wereld in. Doordat ze zichzelf nooit hebben kunnen ontwikkelen hangt hun identiteit aan een zijden draadje. Ze zijn enorm bang dat anderen roet in het eten gooien en vooral bang dat eruit komt dat ze niet goed genoeg zijn. Daarom bekritiseren manipulators anderen graag, zodat ze zichzelf beter kunnen voelen en hun waanbeeld in stand blijft. Vaak worden 'slachtoffers' van manipulators vaak onzeker, omdat zij het gevoel krijgen niet goed genoeg te zijn. Eigenlijk projecteren manipulatoren hun angst op de ander, zodat ze zich minder leeg hoeven voelen.
9. Ze gebruiken vaak silent treatment
De Silent treatment is een vaak gebruikte techniek, zodat de ander aan zichzelf gaat twijfelen en zich schuldig voelt. Bij een silent treatment weigert de manipulator om te praten tegen de persoon in kwestie. Dit doet hij/zij om macht te herpakken en de ander terug te winnen. Dit is erg ongezond, aangezien je vaak het gevoel hebt op eieren te moeten lopen, aangezien je bang bent dat de manipulator je weer een silent treatment zal geven. Uiteindelijk gaat dit van kwaad tot erger, als er niks verandert. Je zult dan geen mening meer durven geven en continue de manipulator pleasen. Weet dat de silent treatment nooit oké is en dat je het recht hebt om altijd voor jezelf op te komen.
10. Ze gebruiken jouw 'zwakke' plekken tegen je
Wanneer ze weten wat jouw zwakke plekken zijn, zullen ze dit regelmatig tegen je gebruiken. Ze houden er bijvoorbeeld van om anderen uit de tent te lokken en zullen dit regelmatig doen. Als je een manipulatieve vriend hebt kan hij vaker opmerkingen hebben zoals ' wow deze vrouw ziet er echt mooi uit, ze lijkt wel perfect'. Hij weet dan dat je dit niet leuk vindt en een reactie zal geven. Pas hierbij op en probeer juist zoveel mogelijk er niet tegenin te gaan hoe moeilijk het ook is. Toch is het verstandig geen voeding aan deze opmerkingen te geven, uiteindelijk zal hij er dan ook mee stoppen aangezien hij er niks meer uit haalt.
Hoe omgaan met een manipulator
Het belangrijkste is om eerst bewust te worden van dit gedrag. Dit kan alleen als je bewust wordt van jezelf en jouw gevoel. Je zult dan bij bepaalde mensen merken dat je een raar onderbuik gevoel hebt of het gevoel hebt niet in je waarde te worden gelaten. Luister altijd naar dit instinct, je lichaam verteld jouw alles!
Weet vooral dat het nooit oké is als je zo wordt behandeld. Iedereen verdiend respect en gelijkwaardigheid, jij dus ook! Het beste is om te voelen en jezelf af te vragen of je je nog wel wil omgeven met iemand die zo toxisch is voor je. Het breken van contact zal moeilijk zijn, maar als dit goed voelt kan je nooit een verkeerde keuze maken. Ook al is het een familielid van je of zijn het je ouders die manipulatief zijn, je hebt altijd het recht om grenzen aan te geven en zelfs de relatie te verbreken, hoe pijnlijk het ook is.
Het begint vooral bij zelfvertrouwen opbouwen en daarmee ook 'nee' durven zeggen, je grenzen aangeven en jezelf het waardig genoeg vinden om uit deze situatie te komen. Luister naar jezelf en de rest zal volgen.
コメント